Chọc ối là gì
Chọc ối là thủ thuật xâm lấn, lấy nước ối ra khỏi tử cung để làm xét nghiệm ADN. Nước ối là chất lỏng bao phủ và làm nhiệm vụ bảo vệ, ngăn cản những tác động từ bên ngoài gây ảnh hưởng đến thai nhi. Trong nước ối có chứa tế bào thai nhi và nhiều loại protein khác nhau nên có thể nói nước ối đủ tiêu chuẩn xét nghiệm ADN.
Chọc ối để làm gì
- Xác định quan hệ huyết thống cha con
- Phát hiện một số bệnh di truyền như Downs, hội chứng Turner,… Ngoài ra, chọc ối còn giúp khẳng định và chẩn đoán lại nếu các xét nghiệm NIPT cho kết quả dương tính.
- Giúp đánh giá tình trạng nhiễm trùng bào thai và mức độ nghiêm trọng của bệnh thiếu máu của của thai nhi.
Khi nào cần chọc ối xét nghiệm
Khi thai nhi từ 15 – 20 tuần tuổi thì mới tiến hành chọc ối xét nghiệm được. Tuyệt đối không được thực hiện sớm hơn vì tỷ lệ biến chứng nguy hiểm cho thai nhi sẽ rất cao. Các trường hợp sau đây mới cần chọc ối xét nghiệm đó là
- Xác định huyết thống cha con
- Kết quả xét nghiệm sàng lọc trước sinh (NIPT) dương tính
- Thai nhi trong lần mang thai trước bị các biến chứng liên quan đến nhiễm sắc thể
- Siêu âm có kết quả bất thường
- Mẹ bầu lớn tuổi (34 tuổi trở lên)
- Người nhà mắc các bệnh di truyền
Các bước chọc ối
Phải là người có trình độ chuyên môn giỏi và giàu kinh nghiệm mới có thể thực hiện chọc ối xét nghiệm ADN. Lời khuyên thiết thực nhất cho các mẹ bầu là nên “chọn mặt gởi vàng”, tức là chọn những cơ sở y tế hoặc trung tâm xét nghiệm uy tín, có chuyên môn để không nguy hiểm cả mẹ lẫn con.
Phương pháp chọc ối là sự kết hợp của 2 công đoạn siêu âm và chọc nước ối để lấy 3 – 5 ml dịch ối từ túi ối của thai nhi để làm xét nghiệm. Cụ thể:
Siêu âm: biết được thai nhi ở đâu để đâm vào lấy nước ối chính xác, tránh đâm vào thai nhi
Chọc hút nước ối: chọc kim tiêm rỗng vào vị trí được xác định là không gây nguy hiểm cho thai nhi rồi rút dần dịch nước ối, bỏ vào ống chuyên dụng để tiến hành phân tích ADN.
Thời gian thực hiện 2 công đoạn này là tầm 20 phút đến nửa tiếng. Một điều cần hết sức lưu ý đó là nước ối phải là màu vàng nhạt mới đúng chuẩn. Nếu nước ối có màu hồng nhạt thì nước ối đó đã bị nhiễm máu của mẹ bầu, và kết quả xét nghiệm sẽ không còn chính xác nữa, ảnh hưởng sức khỏe mẹ lẫn con.
Chọc ối xét nghiệm ADN có nguy hiểm không
Khi có tác động trực tiếp đến thai nhi, thì sẽ có những rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi và mẹ bầu, đơn cử như:
Sảy thai: Khoa học chứng minh rằng cứ 100 mẹ bầu chọc ối xét nghiệm ADN ở tuần thai 15 đến 18 thì có 1-3 người bị sảy thai (0,1-0,3%). Xòn nếu trước tuần thai thứ 15 mà đi chọc ối thì tỷ lệ này còn cao hơn rất nhiều.
Rò rỉ nước ối: Trường hợp này rất hiếm, nhưng không phải là không xảy ra. Nếu bị mất một lượng nước ối thì sẽ được bù đắp liền sau đó, thai nhi vẫn bình thường không sao cả.
Nhiễm trùng: trường hợp nhiễm trùng tử cung diễn ra nhiều khi chọc ối
Chấn thương kim: cũng là trường hợp hiếm gặp, khi thai nhi chuyển động tay chân va chạm với kim tiêm gây chấn thương. Hầu như chưa nghe trường hợp chấn thương kim nghiêm trọng.
Lây truyền bệnh truyền nhiễm: nếu mẹ bầu mắc bệnh về gan, HIV… thì khi chọc ối sẽ làm tăng tỷ lệ lây nhiễm cho thai nhi,
Xét nghiệm chọc ối có chính xác không
Kết quả xét nghiệm chọc ối khá chính xác, nó giúp cho việc xác minh có hay không có quan hệ huyết thống cha con đạt tỷ lệ 99-100%
Giá xét nghiệm chọc ối
Tùy từng đơn vị xét nghiệm mà sẽ có giá xét nghiệm chọc ối khác nhau. Mẹ bầu nên gọi điện nghe tư vấn trước khi làm.
Nên làm xét nghiệm NIPT hay chọc ối
Theo như những phân tích ngay từ đầu, thì chọc ối xét nghiệm ADN vẫn chứa nhiều rủi ro, ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe cả mẹ lẫn con. Với kỹ thuật y học ngày càng tiến bộ, các chuyên gia khuyến khích mẹ bầu nên làm xét nghiệm không xâm lấn (xét nghiệm NIPT), vì xét nghiệm bằng máu trong tĩnh mạch mẹ bầu nên tương đối an toàn và thai 7 tuần tuổi đã có thể làm được. Lúc mới xuất hiện, phương pháp này giá còn cao và không phải đơn vị nào cũng có trình độ phương tiện để đáp ứng được, nhưng bây giờ đã có rất nhiều đơn vị uy tín đã có thể làm được với giá cả phù hợp túi tiền người Việt Nam.
